Jak skutecznie usuwać mech i glony z dachu
Mech i glony są jednymi z najpowszechniejszych zagrożeń dla pokryć dachowych – nawet tych najlepszych jakościowo. Ich obecność nie tylko obniża walory estetyczne budynku, ale także może wpływać na trwałość dachu, przyspieszając procesy korozji lub powodując pęknięcia w dachówkach. W tym artykule dowiesz się, skąd bierze się mech, dlaczego należy go usuwać oraz jakie metody czyszczenia i zabezpieczenia stosować, aby Twój dach – bez względu na rodzaj pokrycia – pozostał w nienagannym stanie.
1. Skąd bierze się mech i glony na dachu budynku?
Pojawienie się mchu to zjawisko całkowicie naturalne, choć nie każdemu pokryciu zagraża w takim samym stopniu. Dachówki ceramiczne w wersji naturalnej oraz cementowe są szczególnie podatne na porastanie, gdyż mają porowatą powierzchnię zatrzymującą wilgoć. Z kolei blachodachówki, blachy trapezowe czy panele na rąbek stojący są zwykle bardziej odporne, jednak w warunkach trwałej wilgoci i braku nasłonecznienia mech może pojawić się i tam.
- Brak regularnego czyszczenia: pozostające na dachu liście, kurz czy inne zabrudzenia stanowią doskonałe podłoże dla rozwoju porostów.
- Zacienione miejsce: północne połacie dachu lub okolice gęstych drzew (np. klonu czy lipy, które wydzielają soki o odczynie kwasowym) wolniej wysychają po deszczu.
- Duża wilgotność powietrza: częste opady lub mgły przyspieszają porastanie dachu mchem.
- Skomplikowana konstrukcja dachu: liczne załamania i zakamarki słabiej się wentylują, zatrzymując wodę i zanieczyszczenia.
2. Czy mech na dachu jest szkodliwy?
Choć niektórzy uważają mech za pewną ozdobę budynku, warto pamiętać, że nadmierny rozrost utrudnia spływanie wody, powoduje dłuższe utrzymywanie się wilgoci i może prowadzić do:
- Przyspieszonej korozji – w przypadku blachy (zwłaszcza z uszkodzoną powłoką ochronną), wilgoć uwięziona w mchu inicjuje powstawanie ognisk rdzy.
- Pęknięć i uszkodzeń dachówek – szczególnie gdy mech wrasta w porowatą powierzchnię ceramiki lub cementu, a woda zamarza w szczelinach.
- Zarastania rynien – mech odrywający się z dachu może zatkać system odprowadzenia wody, co prowadzi do jej przelewania i zawilgacania elewacji.
Poza kwestią funkcjonalności, dla większości osób dach pokryty zielonym nalotem wygląda po prostu nieestetycznie. Dlatego, niezależnie od preferencji wizualnych, lepiej zadbać o regularne usuwanie mchu.
3. Sprawdzone metody usuwania mchu z dachu
3.1. Profilaktyka – najlepsza obrona
Zanim mech pojawi się na połaci, warto pomyśleć o zapobieganiu jego rozwojowi:
- Wysokiej jakości pokrycie: blachodachówki pokryte powłoką antykorozyjną i hydrofobową są mniej podatne na porastanie niż te tańsze, bez specjalnych zabezpieczeń.
- Impregnacja dachówek: dachówki ceramiczne i cementowe po zaimpregnowaniu wolniej wchłaniają wodę, co utrudnia wzrost roślin.
- Skuteczna wentylacja dachu: dobrze przemyślana cyrkulacja powietrza pomaga szybciej wysuszać połać i zapobiega nadmiernemu gromadzeniu się wilgoci.
3.2. Domowe sposoby
Gdy mech jest już widoczny, można go zwalczyć przy użyciu domowych roztworów. Do wody dodaje się ocet, sól lub amoniak. Po spryskaniu dachu takim preparatem należy odczekać, aż mech obumrze, a następnie:
- Spłukać myjką ciśnieniową – na gładkich powierzchniach blaszanych można zrobić to dość łatwo i szybko, przy umiarkowanym ciśnieniu.
- Na porowatych blachodachówkach lub dachówkach pomocna będzie szczotka o twardym włosiu, która usunie resztki wrośniętych korzeni mchu.
3.3. Profesjonalne środki chemiczne
Na rynku dostępne są też specjalistyczne preparaty biobójcze, które skutecznie niszczą mech i zabezpieczają połać na jakiś czas przed ponownym porostem. Ich ceny zaczynają się już od kilkunastu złotych. Bardzo ważne jest dokładne stosowanie się do instrukcji producenta i spłukanie pozostałości, by nie uszkodzić pokrycia.
3.4. Mycie ciśnieniowe lub szczotkowanie
Dwie najpopularniejsze techniki mechanicznego usuwania mchu z dachu:
- Myjka ciśnieniowa – skuteczna głównie na gładkich powierzchniach (blachy stalowe, trapezowe, glazurowane dachówki). Stosuj umiarkowane ciśnienie, by uniknąć uszkodzeń.
- Szczotka o twardym włosiu – polecana przy chropowatych pokryciach, np. dachówkach ceramicznych bez powłok, gdzie mech wrasta głębiej w strukturę.
4. Zabezpieczenie dachu na przyszłość
Nawet jeśli skutecznie oczyścisz dach z mchu, problem może powrócić, jeśli nie zadbasz o profilaktykę. Dlatego po umyciu połaci:
- Nałóż impregnat – specjalne środki hydrofobowe utrudnią osadzanie się wilgoci i drobinek organicznych.
- Mocuj paski miedziane lub cynkowe – zamontowane wzdłuż kalenicy uwalniają jony metalu, które ograniczają rozwój mchów i glonów.
- Regularnie usuwaj liście i gałęzie z dachu oraz rynien – zmniejszysz ryzyko gromadzenia się wilgoci.
- Przycinaj drzewa, jeśli ich korony znacznie zacieniają połacie dachu.
Podsumowanie
Mech i glony mogą pojawić się niemal na każdym dachu – od dachówek ceramicznych i cementowych, aż po blachodachówkę czy panele na rąbek. Jeśli dłuższy czas lekceważysz zielony nalot, istnieje ryzyko osłabienia wytrzymałości dachu i przyspieszonego zużycia pokrycia. Aby uniknąć kosztownych remontów:
- Regularnie sprawdzaj stan dachu, zwłaszcza po okresach intensywnych opadów.
- Stosuj skuteczne metody czyszczenia (myjka ciśnieniowa, szczotkowanie) i rozważ użycie środków chemicznych.
- Impregnuj dach odpowiednimi preparatami, a w przypadku blach – wybieraj wersje z trwałymi powłokami ochronnymi.
- Zainwestuj w profilaktykę, przycinając drzewa i montując paski miedziane czy cynkowe wzdłuż kalenicy.
W razie wątpliwości lub braku odpowiedniego sprzętu zawsze możesz skontaktować się ze specjalistami, którzy zadbają zarówno o skuteczne pozbycie się mchu, jak i o bezpieczeństwo podczas prac na wysokości. Dzięki temu zachowasz funkcjonalność i estetykę dachu na długie lata.
